3/5/08

ΟΙ "ΒΕΛΤΙΩΤΕΣ" ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ, Φ. Νίτσε

"Είναι γνωστό τι απαιτώ από το φιλόσοφο: να πάρει θέση πέρα από το καλό και το κακό - να έχει κάτω του την ψευδαίσθηση της ηθικής κρίσης. Τούτη η απαίτηση προκύπτει από μια ιδέα που πρώτος εγώ διατύπωσα: δεν υπάρχουν ηθικά γεγονότα. Η ηθική κρίση έχει κοινό με τη θρησκευτική κρίση το ότι πιστεύουν και οι δυο σε πραγματικότητες που δεν είναι πραγματικότητες. Η ηθική είναι απλώς μια ερμηνεία ορισμένων φαινόμενων - ή, ακριβέστερα, μια παρερμηνεία.
Οι ηθικές κρίσεις, όπως και οι θρησκευτικές, ανήκουν σ" ένα στάδιο άγνοιας, στο οποίο εξακολουθεί να απουσιάζει η ίδια η έννοια του πραγματικού και η διάκριση μεταξύ πραγματικού και φανταστικού έτσι, σ' αυτό το στάδιο, η «αλήθεια» προσδιορίζει όλα εκείνα τα πράγματα που ονομάζονται σήμερα «αποκυήματα της φαντασίας». Επομένως, οι ηθικές κρίσεις δεν πρέπει να παίρνονται ποτέ κατά γράμμα: αν εννοηθούν έτσι, περιέχουν μόνο παραλογισμούς.

Ως σημειωτική όμως παραμένουν ανεκτίμητες, αποκαλύπτουν, τουλάχιστον για κείνους που ξέρουν, τις πιο πολύτιμες πραγματικότητες των κουλτουρών και των εσωτερικοτήτων, που δεν ήξεραν αρκετά ώστε να «καταλάβουν» τον εαυτό τους.
Η ηθική είναι απλώς γλώσσα σημείων, συμπτωματολογία: πρέπει να τα ξέρει κανείς όλα αυτά για να μπορέσει να επωφεληθεί. Σ' όλες τις εποχές υπήρχε η επιθυμία «βελτίωσης» του ανθρώπου: αυτό λεγόταν πριν απ' όλα ηθική. Κάτω από την ίδια λέξη όμως κρύβονται οι πιο διαφορετικές τάσεις.

Τόσο η εξημέρωση του κτήνους άνθρωπος όσο και ο πολλαπλασιασμός ενός ορισμένου είδους ανθρώπου ονομάστηκαν «βελτίωση». Τέτοιοι ζωολογικοί όροι χρειάζονται για να εκφραστούν πραγματικότητες - σίγουρα πραγματικότητες, για τις οποίες ο τυπικός «βελτιωτής», ο ιερέας, ποτέ δεν ξέρει τίποτε ούτε θέλει να ξέρει τίποτε.

Το να αποκαλείται η εξημέρωση ενός ζώου «βελτίωση» του ηχεί στα αυτιά μας σχεδόν σαν αστείο. "Όποιος ξέρει τι συμβαίνει στα θηριοτροφεία αμφιβάλλει για το αν «βελτιώνονται» εκεί τα θηρία. Γίνονται ασθενικά, γίνονται λιγότερο επιβλαβή, καιοω του καταθλιπτικού αποτελέσματος του φόβου, μέσω του πόνου, των τραυμάτων και της πείνας, γίνονται αρρωστιάρικα θηρία. Το ίδιο ισχύει με τον εξημερωμένο άνθρωπο τον οποίο «βελτίωσε» ο ιερέας.

Στον πρώιμο Μεσαίωνα, όταν η εκκλησία ήταν πριν απ" όλα ένα θηριοτροφείο, τα πιο ωραία δείγματα του «ξανθού κτήνους» κυνηγιούνταν παντού- και οι ευγενείς Τεύτονες, λόγου χάρη, «βελτιώνονταν». Αλλά με τι έμοιαζε μετά ένας τέτοιος «βελτιωμένος» Τεύτονας που είχε παρασυρθεί σ' ένα μοναστήρι; Έμοιαζε με γελοιογραφία ανθρώπου, με ναυάγιο: είχε γίνει «μαρτωλός», είχε κλειστεί σ' ένα κλουβί περιτριγυρισμένος από κάθε λογής τρομακτικές έννοιες. Κι εκεί καθόταν, άρρωστος, άθλιος, κακόβουλος προς τον εαυτό του: γεμάτος μίσος προς τις πηγές της ζωής, γεμάτος υποψία για ότι ήταν ακόμη δυνατό και ευτυχισμένο. Κοντολογίς, είχε γίνει «χριστιανός».

Από φυσιολογική άποψη: στον αγώνα με τα θηρία, το να τα κάνεις άρρωστα μπορεί να είναι το μοναδικό μέσο για να τα κάνεις ανίσχυρα. Αυτό το κατάλαβε η εκκλησία: ρήμαξε τον άνθρωπο, τον εξασθένισε - αλλά έλεγε πως τον «βελτίωνε..."

Πηγή: http://www.theasis.gr/agora/viewtopic.php?t=253